Niek Versteegde werkte een jaar lang in een ziekenhuis in Tanzania. Daar maakte hij een wel heel bijzondere bevalling mee die hem de rest van zijn leven bijblijft.
Hoe kwam je in Tanzania terecht?
Niek: “Het Sengerema ziekenhuis heeft al een lange geschiedenis. Het is in 1959 opgericht door Nederlandse paters en al vrij snel daarna een opleidingsziekenhuis geworden. Zusters werden er opgeleid tot vroedvrouwen, wat uiteindelijk een school voor verpleegkundigen is geworden, en Nederlandse co-assistenten kwamen hier hun opleiding vervolgen. In 2010 was ik daar ook als coassistent waarna ik samen met 9 anderen Stichting Vrienden Sengerema Hospital heb opgezet. In 2015 ben ik teruggekeerd als tropenarts om mee te helpen een nieuwe afdeling op te zetten voor te vroeg geboren en ernstig zieke baby’s.”
Hoe belangrijk is dit ziekenhuis voor de regio?
“Het vervult een hele belangrijke regionale rol in het leveren van specialistische zorg en onderwijs. Sinds een jaar of vijf worden ook Tanzaniaanse artsen in dit ziekenhuis opgeleid. En met de komst van de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) worden jaarlijks gemiddeld 1500 ernstig zieke- en te vroeg geboren baby’s opgenomen vanuit een grote regio. De torenhoge babysterfte laat inmiddels een mooie daling zien van maar liefst veertig procent.”
Zeventig procent van hoe mijn leven er nu uitziet is bepaald in het Sengerema ziekenhuis. Het voelt als thuis.
Je hebt voor je inzet in Nederland een prijs gewonnen, waar was dat voor?
“In 2014 heb ik de Albert Schweitzer Prijs gewonnen voor het verbeteren van de zorg voor baby’s in Sengerema. Dit project heeft uiteindelijk geleid tot het opzetten van de NICU. In 2018 wonnen mijn collega’s Iris van Wanrooy en Milou van Ingen de Albert Schweitzer Prijs voor hun project in het Sengerema ziekenhuis om een ontwikkelingspolikliniek op te zetten voor kinderen die op de couveuse afdeling opgenomen zijn geweest.”
En de winnaar is….Niek Versteegde. #ASPrijs2014 pic.twitter.com/6pEIgY1yYz
— Nederlands Albert Schweitzer Fonds (@NASFnl) November 26, 2014
Wat gebeurde er in Tanzania dat zo’n indruk op je maakte?
“Ik was in het ziekenhuis aan het werk toen ik door een verpleegkundige geroepen werd om haar zus te helpen. Zij was 32 weken zwanger en lag in een apart kamertje te bevallen. Toen ik keek zat er bloed in het vruchtwater. Dat is slecht, want dat betekent dat de placenta los zit waardoor zowel moeder als kind kunnen overlijden. Ik heb met spoed een keizersnede gedaan en het kind eruit gehaald.
Tijdens de keizersnede heb ik het kind gereanimeerd. Dat ging wonderbaarlijk goed. Het kind moest daarna meermaals aan de antibiotica en aan de zuurstof. Het is eigenlijk het eerste kind wat van de betere zorg op de NICU heeft geprofiteerd. Het jongetje was te vroeg geboren en had bloedvergiftiging en heeft dat allemaal goed doorstaan. De moeder heeft het kind daarna naar mij vernoemd en hij heet Niek Mandela. Heel bijzonder en speciaal.”
Heb je nog steeds contact met ze?
“Ja, ik krijg van zijn moeder regelmatig foto’s van kleine Niek. Hij gaat nu naar school en doet het hartstikke goed. Voor de moeder was de impact enorm, zij kan door deze moeilijke zwangerschap nooit meer zwanger kan worden. Voor haar blijft dus dit haar enige kind en ze is ontzettend blij dat haar kind het dankzij de goede zorg overleeft heeft. In 2017 waren we in Tanzania met ons gezin en zag ik hoe dat jochie met mijn zoon aan het spelen was, ze schelen een jaar in leeftijd. Hij laat mij zien wat het betekent om impact te maken.”
Tijdens de keizersnede heb ik het kind gereanimeerd. ... De moeder heeft het kind daarna naar mij vernoemd en hij heet Niek Mandela. Heel bijzonder en speciaal.
Wat betekent Sengerema voor jou nog meer?
“Mijn hart ligt daar. Zeventig procent van hoe mijn leven er nu uitziet is daar bepaald. Het voelt als thuis. Met de huidige coronacrisis en jonge kinderen is reizen lastig. Gelukkig blijf ik nauw bij het ziekenhuis betrokken. We hebben met vrienden in 2011 stichting Sengerema opgezet en daar ben ik inmiddels voorzitter van. En het mooie is, in Tanzania heeft de moeder van Niek Mandela ook een stichting opgericht om de mensen daar uit te leggen dat het de moeite waard is te investeren in goede gezondheidszorg voor premature baby’s. Vroeger werd dat nooit gedaan. Niek Mandela was eigenlijk de start van betere zorg voor ernstig zieke baby’s en moet je nu eens zien: ze redden er tientallen baby’s per jaar. Met de uitbreiding van de NICU worden dat er alleen maar meer.”