Beschermen van bossen én versterken van gemeenschappen 

In het dorp Sirukam in West-Sumatra, Indonesië, vormt de Batang Laweh rivier een levensader voor de Minangkabau-gemeenschap. Het water uit de rivier is essentieel voor de irrigatie van rijstvelden. Rijst is voor de meeste dorpelingen de belangrijkste bron van inkomsten. Echter, ontbossing bedreigt de waterbron en daarmee de toekomst van de gemeenschap. 

© Stephanie Broekarts

De bedreiging: ontbossing en illegale houtkap 

“Tweederde van ons dorp bestaat uit bossen,” legt Jasmir Jumadi, lid van het patrouilleteam van de lokale Village Forest Management Group, uit. “Deze bossen zijn onderdeel van het stroomgebied van de Batang Laweh rivier. Maar door illegale houtkap werd het bos vernietigd, wat leidde tot watertekorten en conflicten tussen gemeenschappen.” 

Lokale actie voor verandering © Stephanie Broekarts

Inwoners van het dorp Sirukam besloten om het heft in eigen hand te nemen. Met ondersteuning van KKI Warsi, een Indonesische partnerorganisatie van IUCN NL en Wilde Ganzen, verkreeg het dorp een vergunning voor sociaal bosbeheer, waardoor ze beter in staat zijn om het bos te beheren en te beschermen. 

De Village Forest Management Group (VFMG) werd opgericht om het bosbeheer te leiden. Zij voerde bewustwordingscampagnes uit om de waarde van het bos te benadrukken en illegale houtkap te bestrijden. Tegelijkertijd introduceerde ze alternatieve inkomensbronnen, zoals agroforestry en het verzamelen van bosproducten. 

Duurzame bosbouw en economische kansen 

De inspanningen van Sirukam hebben geleid tot een opmerkelijke transformatie. Illegale houtkap is drastisch verminderd, waterbronnen worden beter beschermd, het bos is gezonder dan ooit en de gemeenschap heeft nieuwe inkomensbronnen ontwikkeld. De VFMG heeft succesvolle koffieplantages opgezet en ondersteunt lokale ondernemers in de productie van compost. 

De vergunning voor sociaal bosbeheer heeft Sirukam ook in staat gesteld om fondsen te werven voor het beheer van het bos. Ook het boomadoptieprogramma van KKI Warsi, waarbij mensen uit de stad bomen in Sirukam kunnen adopteren, heeft voor aanzienlijke inkomsten gezorgd. 

Een inspirerend voorbeeld 

Het succesverhaal van Sirukam toont aan dat lokale gemeenschappen een cruciale rol spelen in de bescherming van bossen en waterbronnen. Het model van sociaal bosbeheer kan worden herhaald in andere gebieden die met soortgelijke bedreigingen worden geconfronteerd. 

De trainingen die de VFMG heeft ontvangen via het Strengthen the Roots-programma, met name in “Local Fundraising” en “Mobilising Support”, hebben een belangrijke rol gespeeld in dit succes. Dankzij deze training hebben de leden van de VFMG vaardigheden opgedaan om fondsen te werven voor bosbeheer, om de bewustwording omtrent de negatieve gevolgen van houtkap te vergroten en om nieuwe inkomensbronnen te ontwikkelen, zoals koffieplantages en compostering. 

De kracht van lokale initiatieven 

Het succes van Sirukam is een krachtig voorbeeld van wat er kan worden bereikt wanneer lokale gemeenschappen worden ondersteund met de juiste middelen en expertise. Strengthen the Roots is een initiatief dat lokale gemeenschappen in staat stelt om hun bossen te beschermen, hun leefomstandigheden te verbeteren en een duurzame toekomst op te bouwen.