Illegale mijnbouw zorgt in Ghana voor gigantische milieuvervuiling en gezondheidsproblemen. Met steun van Wilde Ganzen geeft de organisatie FLOWER voorlichting aan gemeenschappen en wordt jongeren alternatief werk geboden.
Voor de zoektocht naar goud moet alles wijken. In rijke Ghanese gronden worden bomen gekapt en diepe putten gegraven. De hele bodem wordt overhoop gehaald voor dat ene klompje goud.
“De natuur wordt compleet verwoest”, vertelt William Appiah. Hij werkt bij FLOWER, een Ghanese organisatie die opkomt voor vrouwen en jongeren in afgelegen gebieden. “Boeren kunnen na afloop niks meer in deze woestenij verbouwen. Daarnaast is bijzondere natuur verloren gegaan en zijn wilde dieren uit hun leefgebied verdreven.”
Afwijkingen bij baby’s
De illegale mijnbouw heeft ook gevolgen voor de gezondheid van de mensen die in de gebieden wonen. “Bij de winning van goud wordt kwik gebruikt”, legt William uit. “Dat is lekker goedkoop, maar zorgt op de lange termijn voor gezondheidsproblemen. We zien in de regio dat zwangere vrouwen die in aanraking zijn gekomen met kwik, vaker kinderen met een afwijking krijgen en dat er meer baby’s dood worden geboren. Daarnaast raakt door allerlei chemicaliën het drinkwater vervuild en zorgen machines voor luchtvervuiling. Dit heeft grote gevolgen voor de gemeenschappen rondom een mijn.”
Levend begraven
De arbeiders in de mijnbouw lopen zelf ook grote risico’s, vertelt William. “Laatst nog werden drie mijnwerkers levend begraven toen een kuil instortte.” Amnesty International meldt dat mannen, vrouwen en kinderen vaak zonder enige vorm van bescherming zoals handschoenen en mondkapjes aan het werk zijn. Mijnwerkers vertellen over pijn in hun longen en ontstekingen aan de urinewegen.
De winst is voor bedrijven en politici
En dat allemaal voor een schamel inkomen. Want de mijnwerkers zelf verdienen nauwelijks genoeg om van rond te komen. Zij moeten het gevaarlijke werk doen, terwijl de eigenaren van de mijnen grote winsten maken. “Dat zijn vaak grote bedrijven en soms zelfs politici”, aldus William. “Dat maakt het vaak moeilijk om illegale mijnbouw tegen te gaan.”
Voorlichtingsbijeenkomsten
Toch is dat precies wat hij met zijn organisatie FLOWER probeert te doen: bewoners overtuigen dat deze industrie schadelijk is. “Vaak weten mensen helemaal niet wat de gezondheidsrisico’s zijn. Ook hebben ze geen idee hoe milieuvervuilend het is. Daarom organiseren we voorlichtingsbijeenkomsten en betrekken wij de hele gemeenschap bij het oplossen van dit probleem. We zien dat de bevolking verdeeld is. Een groep is voor de illegale mijnbouw, omdat ze er toch een klein inkomen mee verdienen. En er is een groep tegen de mijnbouw, vanwege de gevaren die het met zich meebrengt.”
Die oplossing is niet makkelijk gevonden. “Illegale mijnbouw blijft jongeren trekken vanwege het snelle geld. Alleen door continu te hameren op de langdurige negatieve effecten op hun eigen gezondheid en de natuur, kunnen wij ze overtuigen een andere weg in te slaan. Maar dat gaat langzaam.”
Investeren in jongeren
Wat is dan die andere weg? William: “Investeren in jongeren. Door ze trainingen te geven om bijvoorbeeld boer te worden. Het verbouwen van zwarte peper is zo’n optie. Net als bamboe kweken en het opzetten van rubberplantages. Met FLOWER geven wij ze informatie over natuurbeheer, bieden we technische ondersteuning en delen we zaden uit. We werken daarbij samen met het ministerie van Voedsel en Landbouw in Ghana.”
De aanhouder wint
Snel zullen de veranderingen niet gaan, denkt William. “Het is een behoorlijke uitdaging om aan de ene kant de bevolking te overtuigen te stoppen met werken in mijnen en om aan de andere kant de overheid zover te krijgen dat die opkomt voor de gezondheid van de mensen en voor de natuur. Maar dit werk motiveert me enorm, wetende dat mensen met goede voorlichting betere keuzes gaan maken. Misschien duurt het nog twintig jaar voordat illegale mijnbouw stopt, maar de aanhouder wint.”