De invloed van het coronavirus op de Cambodjaanse samenleving is groot. Door beperkte import uit China en krimpende vraag uit het westen heeft de kledingindustrie het zwaar en dreigen fabriekswerkers hun banen te verliezen. Arbeidsmigranten keren massaal terug uit Thailand, vaak zonder getest te zijn op corona.
Waar vluchten met China – en zelfs directe vluchten met Wuhan – nog steeds doorgaan, is de situatie verder wel drastisch veranderd. Reizigers uit bepaalde landen zijn niet langer welkom, de scholen zijn gesloten en hetzelfde geldt voor musea, bioscopen en religieuze bijeenkomsten. De stijgende voedselprijzen weerhouden Cambodjanen er niet van om de markt te bezoeken. Restaurants en winkels zijn gesloten, en weren in het bijzonder expats uit de Verenigde Staten, Europa en Australië aangezien zij worden gezien als dé bron van het coronavirus.
Aantal infecties nog beperkt
Hoewel de hygiëne vaak te wensen overlaat, mensen – zowel op het platteland als in de stad – dicht op elkaar wonen, en thuisblijven geen optie is, blijft het aantal infecties in de dorpen vooralsnog beperkt.
"Premier Hun Sen van Cambodja bagatelliseert de ziekte en kiest voor steun van China."
Vanuit China is inmiddels een medisch team gearriveerd in Cambodja om verspreiding van het virus onder controle te houden. Ook heeft China beschermingsmiddelen en uitrusting gedoneerd. In de komende maanden moet blijken hoe en of de pandemie verder van invloed zal zijn op de voortgang van het de projecten en het alledaagse leven in Cambodja.
“We moeten als samenleving ervoor zorgen dat de lasten niet op de zwakste schouders terecht komen”
In Cambodja werkt Wilde Ganzen samen met Spien Cambodja. Gerjan Lennips vertelt over de situatie in het land en hoe zijn team in deze coronacrisis toch probeert door te werken.
“Wij maken ons het meeste zorgen om de allerarmsten. Zij leven bij de dag en nu hun inkomsten wegvallen is het een groot risico om nog verder in de problemen te komen. Vaak hebben ze een zeer beperkte voorraad aan levensmiddelen en geen buffer om een tijd zonder inkomsten te overbruggen, waardoor thuisblijven en afstand houden lastig is. Ook ontbreekt vaak stromend water, waardoor het lastig is om de hygiënevoorschriften op te volgen. Social distancing wordt niet opgepakt maar wel draagt iedereen mondkapjes en wordt op plaatsen waar veel mensen samenkomen (grote supermarkten en de bouwmarkt) van elke bezoeker de temperatuur gemeten en de handen ontsmet. Als we naar de cijfers kijken lijkt het nu nog mee te vallen, maar de situatie is onzeker en er wordt bijna niet getest, tot nu toe zijn er zo’n 5.800 testen uitgevoerd. In de gebieden waar wij projecten hebben zijn nog geen infecties gemeld, op één commune na.
Gratis gezondheidszorg voor coronapatiënten
Langzaam beginnen voorlichtingscampagnes op gang te komen. Zo worden er gezondheidswaarschuwingen afgespeeld tijdens de wachttoon en sms-berichten verspreid. De overheid heeft gratis gezondheidszorg voor coronapatiënten toegezegd. Zoals altijd is Facebook het belangrijkste online medium in Cambodja, en het ministerie van volksgezondheid heeft een actieve pagina van waar de informatie verspreid wordt.
Ons werk gaat door, zowel op kantoor als in het veld. Onze vrijwilligers en leidinggevenden wonen in de communes waar Spien actief is. Daarom blijven ze ook nu aanwezig in de gemeenschappen waar we werkzaam zijn. Ze doen hun best om informatie over het coronavirus en de te nemen voorzorgsmaatregelen te verspreiden en houden ons op de hoogte van de situatie in het veld. Ook op kantoor gaat het werk door, normaal gesproken besteden we het liefst zo veel mogelijk van onze tijd in het veld op bezoek bij de allerarmsten, boeren, arme gezinnen en scholen. Maar nu we het veld niet in kunnen hebben we de kans aangegrepen om het kantoor onderhanden te nemen.
Gelukkig heeft ieder huishouden een smartphone
In de afgelopen week hebben we het hele kantoor leeggehaald en opgeruimd, alles wat we in de afgelopen 28 jaar verzameld hebben is door onze handen gegaan en er heeft heel wat oud papier het kantoor verlaten. Nu kunnen we weer werken vanuit een opgeruimd en georganiseerd kantoor. Binnen Spien hebben we besproken om handzeep en desinfectiemateriaal in onze werkgebieden te verspreiden, maar voorraden zijn inmiddels op. We houden zo goed als mogelijk contact met onze mensen in het veld, gelukkig heeft tegenwoordig nagenoeg ieder huishouden een smartphone en internetverbinding wat ontzettend bijdraagt aan de verspreiding van informatie.
"Wij maken ons het meeste zorgen om de allerarmsten. Zij leven bij de dag en nu hun inkomsten wegvallen is het een groot risico om nog verder in de problemen te komen."
Vanuit onze achterban en donateurs krijgen we veel lieve reacties en bereidwilligheid tot hulp, daardoor voelen we ons gesteund. De noodzaak van ons werk is weer heel duidelijk geworden. We moeten als internationale samenleving ervoor zorgen dat de lasten niet op de zwakste schouders terecht komen, dat geldt sowieso maar in het bijzonder nu.”
Bouw van dorpsschool ligt stil
Wilde Ganzen steunt op dit moment de bouw van een dorpsschool en de renovatie van een bibliotheek in Anglor Sor, Cambodja. De Lokale Projectorganisatie is Spien Cambodja. Sylvia Ortega-Azurduy is Adviseur Projecten bij Wilde Ganzen en nauw bij dit project betrokken.
Welke acties nemen projectpartners tegen het coronavirus?
Sylvia: “Op dit moment heeft Spien gekozen te stoppen met de bouw. Hoewel sommige aannemers op het plattenland nog steeds enkele werkzaamheden verrichten, zal de bouw van de school vertraging oplopen. We kunnen de negatieve gevolgen op sociaal en economisch gebied nog niet overzien.”
Waar maak jij je zorgen over?
“Ik maak me vooral zorgen over het aantal besmettingen. Cambodja heeft nog relatief weinig besmettingsgevallen geconstateerd volgens de overheid. De meeste gevallen waren in de havenstad van Sihanoukville, een speciale economische zone. Ik ben in Sihanoukville geweest tijdens mijn bezoek aan het Don Bosco Hotel schoolproject vorig jaar oktober. Daar hebben de jongeren die een opleiding volgen weinig middelen om zich te beschermen, tegelijkertijd zijn de families groot en ze wonen vaak met opa en oma thuis. Dus er is veel kans op besmetting voor deze kwetsbare groepen. Premier Hun Sen bagatelliseert de ziekte en kiest voor steun van China. Dat land investeert enorm in infrastructuur, hotels, casino’s en restaurants in dit voorheen slaperige havenstadje Het is er een komen en gaan van Chinese bouwvakkers en zakenmannen.”
Levert deze situatie ook nog onverwachte creativiteit op of iets positiefs?
“Cambodjanen zijn creatief en weerbaar. Er is veel – internationale – solidariteit. Zo lieten de Cambodjanen zich van hun beste kant zien met de Westerdam: een cruiseschip dat eerder nergens aan haven mocht werd toegelaten in Cambodja.”